Σε πολλούς πίνακες του Λεονάρντο ντα Βίντσι συναντάμε σαν φόντο το ίδιο τοπίο με μικρές παραλλαγές.
Τα έργα του γνωρίζουμε ότι τα δημιουργούσε στο εργαστήριο, αφού πρώτα έκανε πάρα πολλά προσχέδια γι αυτά, πολλές φορές αναπαρήγαγε και τον ίδιο ολοκληρωμένο πίνακα σε διαφορετικές εκδοχές, είτε γιατί δεν ικανοποιούσε ο πρώτος πίνακας τον παραγγελιοδόχο, είτε γιατί δεν ικανοποιούσε τον ίδιο.
Για το τοπίο-φόντο δεν γνωρίζουμε πολλά πράγματα.
Στο μάθημα της ιστορίας της τέχνης είχε γίνει αναφορά όταν βλέπαμε τη Μόνα Λίζα, ότι το τοπίο είναι ονειρικό και φτάνει στα όρια του σουρεαλισμού.
%2C%2BUffizi.jpg)
Τοπίο στον Άρνο 1473
Αντίστοιχα το 1483 έχουμε ένα άλλο σχέδιο με την ονομασία "Ποτάμι σε βραχώδη χαράδρα", που μας δείχνει πάλι την συμπάθεια του καλλιτέχνη στα περίεργα βραχώδη συμπλέγματα με την παρουσία νερού.
Ας δούμε όμως διάφορους πίνακες του, που το τοπίο είναι σχεδόν το ίδιο με μικρές παραλλαγές και κατά πόσο είναι μόνο προϊόν φαντασίας ή περιέχει και αποσπασματικά κομμάτια της πραγματικότητας που έκαναν εντύπωση στον καλλιτέχνη.
Madonna of the Yarnwinder 1501
Αν παρατηρήσουμε το αριστερό μέρος του πίνακα πλησιάζει πολύ με τις φιδίσιες κινήσεις που έχει ο ποταμός στην εντύπωση που μας αφήνει το φόντο στη Μόνα Λίζα.
The Virgin and Child with St Anne 1499
Και εδώ πάλι η ίδια αίσθηση, το τοπίο ξανά μία παραλλαγή στο ίδιο θέμα.
Πιο έντονο και πιο ορατό γίνεται όμως στους δύο πίνακες της Παναγίας των βράχων όπου ο ένας βρίσκεται στο Λούβρο και ο άλλος στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου, γιατί μέρος του τοπίου είναι πιο ξεκάθαρο και αναγνωρίσιμο γιατί δεν χάνεται μέσα στην ατμοσφαιρική προοπτική του πίνακα.
.png)
Virgin of the Rocks (National Gallery London)
Virgin of the Rocks (Louvre)
Γεννιούνται πολλά ερωτήματα.
Μήπως αυτό το τοπίο υπάρχει τελικά; μήπως το είδε κάπου ο Λεονάρντο το σχεδίασε και έκανε διάφορες παραλλαγές πάνω σε αυτό; Μήπως είναι κράμα φαντασίας και πραγματικότητας; μήπως το είδε σε κάποιο σχέδιο άλλου ζωγράφου που ακολούθησε κάποιον εξερευνητή στα ταξίδια του και δεν ανταποκρίνεται σε Ιταλικό τοπίο;Μην ξεχνάμε ότι την εποχή που έζησε ο μεγάλος ζωγράφος έγιναν και οι περισσότερες εξερευνήσεις, πάντοτε υπήρχαν ζωγράφοι που ακολουθούσαν τους εξερευνητές στα ταξίδια τους και κατέγραφαν το τοπίο, τη βλάστηση, τα ζώα, έφτιαχναν χάρτες κλπ, μπορεί, όχι να ακολούθησε ο ίδιος κάποιον εξερευνητή γιατί δεν έχουμε κάποια μαρτυρία πάνω σε αυτό, αλλά να είδε σχέδια που έφεραν μαζί τους άλλοι, που του έκαναν εντύπωση και μπορεί να πήρε κάποια στοιχεία από αυτά.
Ας πάρουμε τις διάφορες περιπτώσεις για μένα η πιο πιθανή είναι να είναι κράμα φαντασίας και πραγματικότητας, αλλά σε πιο μέρος της γης είναι αυτή πραγματικότητα και μέχρι που είναι φαντασία;
Το ερέθισμα γι αυτήν την έρευνα μου το έδωσαν τα βράχια στο φόντο της Παναγίας των βράχων.
Αυτά τα τρία βράχια τι σχέση μπορεί να έχουν με τις Άλπεις στη Βόρεια Ιταλία; ή ακόμα το Βιετνάμ;
Στην Βόρεια Ιταλία ξέρουμε ότι πήγε σε κάποια φάση της ζωής του και δούλεψε ο Λεονάρντο. Στα σύνορα σχεδόν με την Αυστρία συναντούμε στις Άλπεις το Lavaredo και τις τρεις κορυφές, γυμνά άγρια βράχια ίδια με αυτά που ζωγράφισε ο Λεονάρντο, το νερό όμως; Θα μπορουσαν κάλιστα να είναι ρυάκια ή χείμαροι που δημιουργούνται την άνοιξη με το λιώσιμο μέρους του χιονιού της περιοχής.
Έχουμε και ύπαρξη σπηλιάς απ' όπου φαίνονται οι τρεις κορυφές, αλλά και πάλι αν τα σχέδια έχουν σχέση με αυτό το μέρος, αυτό ήταν η αφορμή και έπαιξε μεγάλο ρόλο και η φαντασία του καλλιτέχνη.
Ακόμα κι αν πήρε αφορμή από αυτά τα βράχια σε όλους τους πίνακες μοιάζει σαν να σχεδίασε από ψηλότερο σημείο το τοπίο η μέρος αυτού.
Μήπως είναι Βιετνάμ; τρελή σκέψη μα την αλήθεια αλλά...
Υπάρχουν βράχια που θυμίζουν έντονα τα βράχια στην Παναγία των βράχων, υπάρχει έντονο το στοιχείο του νερού, υπάρχει σπηλιά, θα μπορούσε άραγε να έχει δει κάποιο σχέδιο από ζωγράφο που ακολούθησε στα ταξίδια του τον Μάρκο Πόλο στα βάθη της Ασίας και να πήρε στοιχεία από αυτό;
Φαντασία ή πραγματικότητα, ότι και να ισχύει δεν παύει η τέχνη του Λεονάρντο ντα Βίντσι να παραμένει αξεπέραστη μέσα στους αιώνες, και γεμάτη άλυτα μυστήρια.
Τα έργα του γνωρίζουμε ότι τα δημιουργούσε στο εργαστήριο, αφού πρώτα έκανε πάρα πολλά προσχέδια γι αυτά, πολλές φορές αναπαρήγαγε και τον ίδιο ολοκληρωμένο πίνακα σε διαφορετικές εκδοχές, είτε γιατί δεν ικανοποιούσε ο πρώτος πίνακας τον παραγγελιοδόχο, είτε γιατί δεν ικανοποιούσε τον ίδιο.
Για το τοπίο-φόντο δεν γνωρίζουμε πολλά πράγματα.
Στο μάθημα της ιστορίας της τέχνης είχε γίνει αναφορά όταν βλέπαμε τη Μόνα Λίζα, ότι το τοπίο είναι ονειρικό και φτάνει στα όρια του σουρεαλισμού.
Μοna Lisa - la Gioconda 1507
Στο βιβλίο των Frank Zollner & Johannes Nathan "Leonardo da Vinci- The
Complete
Paintings and Drawings" του εκδοτικού οίκου Taschen στην σελίδα 510 γίνεται αναφορά
στο τοπίο του Λεονάρντο και συγκεκριμένα σε ένα σχέδιο του 1473 " Τοπίο στον Άρνο" ότι το τοπίο δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και ότι έχουμε και εδώ ένα τοπίο βγαλμένο από την φαντασία του καλλιτέχνη.
Αντίστοιχα το 1483 έχουμε ένα άλλο σχέδιο με την ονομασία "Ποτάμι σε βραχώδη χαράδρα", που μας δείχνει πάλι την συμπάθεια του καλλιτέχνη στα περίεργα βραχώδη συμπλέγματα με την παρουσία νερού.
Ποτάμι σε βραχώδη χαράδρα 1483
Αν παρατηρήσουμε το αριστερό μέρος του πίνακα πλησιάζει πολύ με τις φιδίσιες κινήσεις που έχει ο ποταμός στην εντύπωση που μας αφήνει το φόντο στη Μόνα Λίζα.
Και εδώ πάλι η ίδια αίσθηση, το τοπίο ξανά μία παραλλαγή στο ίδιο θέμα.
Πιο έντονο και πιο ορατό γίνεται όμως στους δύο πίνακες της Παναγίας των βράχων όπου ο ένας βρίσκεται στο Λούβρο και ο άλλος στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου, γιατί μέρος του τοπίου είναι πιο ξεκάθαρο και αναγνωρίσιμο γιατί δεν χάνεται μέσα στην ατμοσφαιρική προοπτική του πίνακα.
Γεννιούνται πολλά ερωτήματα.
Μήπως αυτό το τοπίο υπάρχει τελικά; μήπως το είδε κάπου ο Λεονάρντο το σχεδίασε και έκανε διάφορες παραλλαγές πάνω σε αυτό; Μήπως είναι κράμα φαντασίας και πραγματικότητας; μήπως το είδε σε κάποιο σχέδιο άλλου ζωγράφου που ακολούθησε κάποιον εξερευνητή στα ταξίδια του και δεν ανταποκρίνεται σε Ιταλικό τοπίο;Μην ξεχνάμε ότι την εποχή που έζησε ο μεγάλος ζωγράφος έγιναν και οι περισσότερες εξερευνήσεις, πάντοτε υπήρχαν ζωγράφοι που ακολουθούσαν τους εξερευνητές στα ταξίδια τους και κατέγραφαν το τοπίο, τη βλάστηση, τα ζώα, έφτιαχναν χάρτες κλπ, μπορεί, όχι να ακολούθησε ο ίδιος κάποιον εξερευνητή γιατί δεν έχουμε κάποια μαρτυρία πάνω σε αυτό, αλλά να είδε σχέδια που έφεραν μαζί τους άλλοι, που του έκαναν εντύπωση και μπορεί να πήρε κάποια στοιχεία από αυτά.
Ας πάρουμε τις διάφορες περιπτώσεις για μένα η πιο πιθανή είναι να είναι κράμα φαντασίας και πραγματικότητας, αλλά σε πιο μέρος της γης είναι αυτή πραγματικότητα και μέχρι που είναι φαντασία;
Το ερέθισμα γι αυτήν την έρευνα μου το έδωσαν τα βράχια στο φόντο της Παναγίας των βράχων.
Αυτά τα τρία βράχια τι σχέση μπορεί να έχουν με τις Άλπεις στη Βόρεια Ιταλία; ή ακόμα το Βιετνάμ;
Στην Βόρεια Ιταλία ξέρουμε ότι πήγε σε κάποια φάση της ζωής του και δούλεψε ο Λεονάρντο. Στα σύνορα σχεδόν με την Αυστρία συναντούμε στις Άλπεις το Lavaredo και τις τρεις κορυφές, γυμνά άγρια βράχια ίδια με αυτά που ζωγράφισε ο Λεονάρντο, το νερό όμως; Θα μπορουσαν κάλιστα να είναι ρυάκια ή χείμαροι που δημιουργούνται την άνοιξη με το λιώσιμο μέρους του χιονιού της περιοχής.
The three peaks of Lavaredo
Έχουμε και ύπαρξη σπηλιάς απ' όπου φαίνονται οι τρεις κορυφές, αλλά και πάλι αν τα σχέδια έχουν σχέση με αυτό το μέρος, αυτό ήταν η αφορμή και έπαιξε μεγάλο ρόλο και η φαντασία του καλλιτέχνη.
Ακόμα κι αν πήρε αφορμή από αυτά τα βράχια σε όλους τους πίνακες μοιάζει σαν να σχεδίασε από ψηλότερο σημείο το τοπίο η μέρος αυτού.
Lavaredo
Lavaredo
Μήπως είναι Βιετνάμ; τρελή σκέψη μα την αλήθεια αλλά...
Ha Long Bay Vietnam
Ha Long Bay
Φαντασία ή πραγματικότητα, ότι και να ισχύει δεν παύει η τέχνη του Λεονάρντο ντα Βίντσι να παραμένει αξεπέραστη μέσα στους αιώνες, και γεμάτη άλυτα μυστήρια.
.jpg)
.jpg)